Eindrapport eisen aan onderwijshuisvesting – 7 maart 2024
Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft een onderzoek gepubliceerd naar de landelijke wettelijke eisen aan onderwijshuisvesting en de landelijke beleidsdoelstellingen die een effect hebben op onderwijshuisvesting. Onderzoeksbureau Andersson Elffers Felix (AEF) concludeert in het rapport dat de wettelijke eisen en beleidsdoelstellingen die aan onderwijshuisvesting worden gesteld in principe helder zijn. Er zijn echter drie redenen die voor onduidelijkheid (kunnen) zorgen. Ten eerste ontbreekt er een eenduidig basisniveau voor schoolgebouwen; dit hangt vaak af van het bouwjaar. Ten tweede is er soms twijfel bij schoolbesturen en gemeenten of aan bepaalde eisen voldaan is. Dit speelt met name bij wetten met doelvoorschriften of een zorgplicht. Ten derde stelt AEF dat de meeste onduidelijkheid voortkomt uit de verantwoordelijkheidsverdeling in het stelsel. Het is niet altijd duidelijk of meer algemene wettelijke eisen en beleidsdoelstellingen verplicht, aangeraden of wenselijk zijn en wat dit betekent voor de eisen aan onderwijshuisvesting. Om meer helderheid te creëren doet AEF de suggestie om te verkennen om eisen te stellen die een (hoger) basisniveau van onderwijshuisvesting garanderen voor alle schoolgebouwen ongeacht bouwjaar. AEF concludeert dat dit een ingrijpende oplossing is, omdat dit onder andere aanpassing van wet- en regelgeving vereist. Bovendien zal een deel van de onderwijshuisvesting dan niet meer voldoen aan de huidige wet- en regelgeving.
In een begeleidende brief gaat minister Paul in op de aanleiding van het onderzoek en de conclusies. Ze kondigt aan dat ze op basis van de uitkomsten van het onderzoek zal spreken met de VNG, de PO-Raad, VO-raad en het ministerie van BZK. Gezien de impact van de door AEF gesuggereerde oplossing wil ze met deze partijen de consequenties in kaart brengen en stilstaan bij het ervaren knelpunt, en dit meegeven aan een volgend kabinet.
De PO-Raad ondersteunt het advies van AEF. Zowel bestaande schoolgebouwen als nieuwbouw zou optimaal faciliterend moeten zijn aan het onderwijs. Minimale eisen die niets zeggen over daadwerkelijke prestaties, doen daaraan af.