Voion analyseert besteding convenantsmiddelen ‘Aanpak lerarentekorten en werkdrukverlichting’

In opdracht van de cao-tafel VO heeft Voion (Arbeidsmarkt en Opleidingsfonds voorgezet onderwijs) onderzoek gedaan naar de feitelijke besteding van tijdelijke middelen die beschikbaar kwamen via het convenant ‘Aanpak lerarentekorten en werkdrukverlichting’. Voion heeft het onderzoek uitgevoerd door ruim 60 jaarverslagen van schoolbesturen en data van OCW/DUO te analyseren. Daarnaast is onderzoek gedaan naar de ervaringen van besturen, schoolleiders en leraren binnen en buiten de medezeggenschapsraad.

Gebaseerd op de OCW/DUO-data over 2020 zijn volgens besturen de middelen uit het convenant vooral besteed aan maatregelen voor werkdrukverlichting (81%), ontwikkeltijd (54%), onderwijsinnovatie (54%) en begeleiding van zij-instromers of startende leraren (47%). Deze bevindingen sluiten nauw aan op de resultaten uit een eerdere meting, waaruit bleek dat volgens schoolleiders maatregelen vooral beoogden de werkdruk te verlichten en ontwikkeltijd en innovatie behoorden tot de vaakst genoemde maatregelen.

Dit onderzoek heeft een verdiepend inzicht gegeven in de methoden en benaderingen van scholen en besturen bij het organiseren van maatregelen samen met het personeel. Het idee van onderaf organiseren wordt net als in de eerste meting omarmd door de praktijk. Het heeft geleid tot diverse creatieve op maat ontwikkelde maatregelen. Overigens moet de  effectiviteit van deze maatregelen vaak nog moet blijken. Evalueren en monitoren van de effecten is daarom belangrijk. De intentie en meerwaarde van evalueren wordt gezien, maar dit lijkt op basis van de interviews over het algemeen nog vrijblijvend en over de uitvoering bestaat onduidelijkheid.

Het onderzoek bevat ook aanbevelingen voor toekomstige regelingen:

• Handhaaf de voorwaarde om de maatregelen van onderaf met betrokkenheid van het onderwijzend personeel te organiseren.
• Besteed meer aandacht aan de evaluatie van maatregelen in toekomstige regelingen en stel dat zo nodig verplicht.
• Geef aandacht aan het kennisdelen over (langdurig) effectieve maatregelen.
• Waarborg dat middelen besteed worden aan doelen waar deze voor bedoeld zijn en zorg ervoor dat deze middelen herkenbaar aan activiteiten geoormerkt worden.
• Leg meer nadruk op het belang van een goede informatievoorziening over regelingen bij docenten binnen de scholen.
• Denk na over het moment waarop gelden beschikbaar komen. Eind van het jaar zijn bijvoorbeeld al veel plannen voor het komende jaar gemaakt.
• Geef scholen voldoende ruimte en tijd om plannen te maken en voor de komende periode te realiseren.